JavaScript-də Funksiyalar

JavaScript proqramlaşdırma dilində funksiyalar çox mühüm bir rol oynayır. Funksiyalar, müəyyən bir vəzifəni yerinə yetirən kod bloklarıdır və proqramınızın daha sadə, oxunaqlı və təkrar istifadə edilə bilən hissələrini yaratmağa kömək edir. Bu yazıda funksiyaların nə olduğunu, necə yaradıldığını və istifadə edildiyini nümunələrlə izah edəcəyik.

1. Funksiya Nədir?

Funksiya, müəyyən bir əməliyyatı yerinə yetirən kod blokudur. Funksiyalar tək bir tapşırığı yerinə yetirmək üçün yaradılır və müxtəlif yerlərdə təkrar-təkrar istifadə edilə bilər. Bu, kodun daha təmiz və idarə olunması daha asan olur.

2. Funksiya Yaratmaq

JavaScript-də funksiya yaratmaq üçün function açar sözündən istifadə edirik. Aşağıdakı nümunə sadə bir funksiya yaratmaq və onu çağırmaq üçün istifadə edilir: 

// Funksiya təyin edirik 
function salamla() { 
   console.log("Salam, dünya!"); 
} 
// Funksiyanı çağırırıq 
salamla(); 
// Çıxış: Salam, dünya! 

Bu nümunədə salamla adlı funksiya təyin edirik. Bu funksiya çağırıldıqda konsola "Salam, dünya!" mesajını çıxarır.

3. Funksiyalara Parametrlər Keçirmək

Funksiyalara məlumat göndərmək üçün parametrlərdən istifadə edirik. Bu, funksiyaların daha dinamik və güclü olmasını təmin edir.  

// Parametr qəbul edən funksiya 
function toplama(a, b) { 
  return a + b; 
} // Funksiyanı parametr ilə çağırırıq 
let nəticə = toplama(5, 3); 
console.log(nəticə); 
// Çıxış: 8 

Bu nümunədə toplama funksiyası iki parametr (ab) qəbul edir və onların cəmini qaytarır.

4. Funksiyaların Qayıtma Dəyərləri

Funksiyalar return açar sözü ilə nəticə qaytara bilər. Bu nəticə funksiyanı çağırdığınız yerdə istifadə oluna bilər.  

function kvadrat(x) { 
 return x * x; 
} 
let kvadratNəticə = kvadrat(4); 
console.log(kvadratNəticə); 
// Çıxış: 16 

Bu nümunədə kvadrat funksiyası bir parametr (x) alır və x-in kvadratını qaytarır.

5. Lambda Funksiyalar (Arrow Functions)

JavaScript-də funksiyaların daha qısa şəkildə yazılması üçün "arrow functions" (lambda funksiyalar) istifadə edə bilərsiniz.

// Adlandırılmış funksiya 
function coxaltma(a, b) { 
   return a * b; 
} 
// Arrow function ilə eyni əməliyyatı yerinə yetiririk 
const coxaltma = (a, b) => a * b; 
console.log(coxaltma(4, 5)); 
// Çıxış: 20 

Arrow function-lar daha qısa sintaksis təklif edir və xüsusən qısa funksiyalar üçün istifadə olunur.

6. Funksiya İstifadəsinin Üstünlükləri

  • Kodun Təkrar İstifadəsi: Funksiyalar kodu təkrar istifadə etməyə imkan verir.
  • Kodun Təşkili: Funksiyalar kodun daha asan oxunmasını və başa düşülməsini təmin edir.
  • Modul: Kodun müxtəlif hissələrini ayrı-ayrı funksiyalara bölmək proqramın idarə olunmasını asanlaşdırır.

JavaScript-də funksiyalar proqramlaşdırma təcrübənizi daha təsirli və səmərəli hala gətirir. Onlar kodunuzu daha təmiz və təşkil olunmuş şəkildə saxlamağa kömək edir. Əlavə olaraq, funksiyalar sizə kodun müxtəlif hissələrini təkrar istifadə etməyə və hər bir funksiyanın müəyyən bir tapşırığı yerinə yetirməsini təmin edir.