QA: Keyfiyyətə Nəzarət Nədir? Başlayanlar Üçün Bələdçi
Keyfiyyətə Nəzarət (Quality Assurance - QA) bir məhsulun və ya xidmətin müəyyən edilmiş tələblərə uyğun şəkildə istehsal olunduğundan əmin olmaq üçün tətbiq olunan proses və prosedurlar toplusudur. Texnologiya dünyasında isə QA, proqram təminatının inkişafı zamanı məhsulun keyfiyyətini təmin etmək məqsədi ilə aparılan sınaq və test proseslərini əhatə edir.
QA Niyə Vacibdir?
QA prosesləri, proqram təminatının işləmə və funksional keyfiyyətlərini yoxlamaq üçün həyata keçirilir. Hər hansı bir məhsulun buraxılmadan əvvəl sınaqdan keçirilməsi aşağıdakıları təmin edir:
- İstifadəçi məmnuniyyətinin artırılması
- Proqram təminatının səhvlərdən azad olması
- Zaman və maliyyə itkisinin qarşısının alınması
- Məhsulun standartlara uyğunluğu
QA-nın Əsas Prinsipləri:
- Fokuslanmış Keyfiyyət Sınağı: Məhsulun yüksək keyfiyyətini təmin etmək məqsədi ilə testlər tətbiq edilir.
- Proaktiv Yanaşma: QA komandası problemləri öncədən tapmağa və aradan qaldırmağa çalışır.
- Fasiləsiz Təkmilləşdirmə: Keyfiyyətə nəzarət davamlı olaraq prosesi təkmilləşdirməyə çalışır.
- Komanda Əməkdaşlığı: QA mütəxəssisləri proqram təminatı tərtibatçıları və digər maraqlı tərəflərlə sıx əməkdaşlıq edir.
QA və Test: Fərq Nədir?
Bir çoxları QA və testi eyni anlamda istifadə edirlər, lakin bu, doğru deyil. Test, proqram təminatında mövcud olan səhvləri tapmaq üçün istifadə olunan vasitələrdən biridir, QA isə ümumi keyfiyyəti təmin etmək üçün planlaşdırma, proses nəzarəti və test mərhələlərini əhatə edir.
QA-da Əsas Yanaşmalar:
- Manual Test: Proqram təminatının əl ilə test edilməsi. QA mütəxəssisləri məhsulu əl ilə yoxlayaraq səhvləri aşkar etməyə çalışır.
- Avtomatlaşdırılmış Test: Sınaqların avtomatlaşdırılmış şəkildə aparılması. Bu proseslərdə sınaq skriptləri yazılır və testlər avtomatik olaraq icra edilir.
QA-da İstifadə Olunan Test Növləri:
- Unit Test: Kiçik proqram modullarını fərdi olaraq test edir.
- Integration Test: Müxtəlif modulların bir yerdə necə işlədiyini test edir.
- System Test: Proqramın ümumi işləmə vəziyyətini yoxlayır.
- Acceptance Test: Proqram təminatının istifadəçilərin tələblərinə cavab verib-vermədiyini yoxlayır.
QA Mühəndisi: Vəzifələri Nələrdir?
QA mühəndisləri proqram təminatının inkişafının hər mərhələsində iştirak edirlər. Onların əsas vəzifələri aşağıdakılardır:
- Test strategiyasını hazırlamaq və tətbiq etmək
- Test planları və skriptlər yaratmaq
- Səhvləri və nasazlıqları aşkar etmək
- Test hesabatlarını hazırlamaq
Keyfiyyətə Nəzarət (QA), proqram təminatının və ya məhsulun müştəri gözləntilərinə cavab verməsini təmin edən həyati bir prosesdir. Yaxşı qurulmuş QA prosesi məhsulun daha sabit, etibarlı və yüksək performanslı olmasını təmin edir. QA-nın başlanğıc mərhələlərindən tətbiq edilməsi səhvləri minimuma endirərək daha keyfiyyətli proqram təminatı təqdim etməyə kömək edir